طلاق یکی از پراسترسترین و عاطفیترین تجربیات زندگی است. صرف نظر از دلیل جدایی و موافق بودن یا نبودن شما با طلاق، به پایان رسیدن زندگی مشترک دنیای شما را زیر و رو میکند و تمام عواطف دردناک و ناراحت کننده را برمیانگیزد. علاوه بر احساس غم و اندوه برای فروپاشی زندگیتان، احساس گیجی و گمگشتگی میکنید، گوشهگیر و منزوی میشوید و از آینده میترسید. اما کارهای زیادی هست که میتوانید برای کنار آمدن با این درد، پشت سر گذاشتن این دوران دشوار، مقابله با افسردگی و حتی زنده کردن احساس امید و خوشبینی انجام دهید.
دلایل احساس غم و افسردگی بعد از طلاق عبارتند از:
- از دست دادن مصاحبت همسر و از بین رفتن امکان خلق تجربیات مشترکی که ممکن است همواره هم لذتبخش نبوده باشد.
- از دست دادن حمایت عاطفی، مالی، اجتماعی یا ذهنی
- بر باد رفتن امیدها، رویاها و برنامهها: نقش بر آب شدن آرزوها گاهی حتی دردناکتر از دست دادن داشتههای واقعی است.
علائم افسردگی
اکثر مردم ناراحتی را معادل افسردگی بعد از طلاق میدانند. حال آن که ناراحتی فقط یکی از علائم متعدد افسردگی است. شایعترین علائم افسردگی بالینی و موقعیتی به شرح زیر است:
- بیاشتهایی
- بیعلاقه شدن به تفریحات و فعالیتهایی که زمانی محبوب و لذتبخش بودند.
- اختلالات خواب یا بیخوابی
- زودرنجی
- خستگی مزمن
- گریه کردنهای مکرر
- دشواری در تمرکز کردن
- غرق شدن در احساس ناامیدی و بدبینی و ارزش قائل نشدن برای خود
برای این که فردی مبتلا به افسردگی تشخیص داده شود، باید حداقل پنج مورد از علائم فوق را داشته باشد. افسردگی در مردان و زنان یکسان نیست؛ افسردگی در زنان غالباً به صورت ناراحتی، حس گناه و ارزش قائل نشدن برای خود بروز مییابد، حال آن که افسردگی مردان با علائمی چون زودرنجی و اختلالات خواب همراه است. در مجموع احتمال افسردگی زنان بعد از طلاق بیشتر از مردان است؛ از طرفی احتمال این که مردان صادقانه درباره افسردگیشان صحبت کنند، کمتر است.
تست تشخیص افسردگی بعد از طلاق
افسردگی مشکلی ماندگار و مزمن است که به طور متوسط هشت تا شش ماه طول میکشد. تشخیص افسردگی با مشاوره با روانپزشک یا متخصص اعصاب و روان شروع میشود. تشخیص افسردگی نیز مانند تشخیص اکثر بیماریها با معاینه بالینی همراه است که با هدف تعیین علل جسمی و عارضههای همزمان انجام میشود. پزشک سوالاتی را از بیمار میپرسد تا از سابقه پزشکی بیمار اطلاع پیدا کند و بتواند علائم بروز یافته، مدت زمان بروز آنها و موارد دیگر را بررسی کند. بعضی پرسشها در ارزیابی شدت افسردگی به متخصصین کمک میکند. برای مثال 21 سوال در مقیاس درجهبندی افسردگی هامیلتون وجود دارد و نمرهای که با توجه به این پرسشنامه تعیین میشود، شدت افسردگی را توصیف میکند. مقیاس هامیلتون یکی از پرکاربردترین ابزار ارزیابی برای درجهبندی افسردگی در سراسر جهان است.
توصیههایی برای مقابله با افسردگی بعد از طلاق
دلگرم بودن به حمایتهای اطرافیان در دوران بعد از طلاق بسیار مهم است. بعد از طلاق درگیر احساسات گوناگونی میشوید که مدیریت آنها به انرژی بسیار زیادی نیاز دارد و باعث میشود که بیشتر از همیشه احساس خستگی کنید. در این بخش با راهکارهایی برای کنار آمدن با افسردگی بعد از طلاق آشنا میشوید.
به خودتان اجازه بدهید که در غم شکست خوردن رابطهتان سوگواری کنید
شاید از داشتن چنین احساسات شدید و غیرقابل تحملی بترسید یا نگران باشید که مبادا تا ابد در این زندان تاریک و غمبار محبوس شوید. اما به خاطر داشته باشید که سوگواری برای التیام یافتن ضروری است. درد ناشی از این غم و اندوه دقیقاً همان چیزی است که کمک میکند تا رابطه قبلیتان را پشت سر بگذارید و زندگی را ادامه دهید. هر چقدر هم که غم و اندوهتان شدید باشد، مطمئن باشید که تا ابد دوام نخواهد داشت.
با احساساتتان نجنگید
دست و پنجه نرم کردن با احساسات متضادی مانند خشم، نفرت، ناراحتی، رهایی، ترس و گیجی کاملاً طبیعی است. مهم این است که بتوانید این احساسات را بشناسید و درک کنید. درست است که تحمل این احساسات غالباً دردناک است، اما تلاش برای سرکوب کردن یا نادیده گرفتن آنها فقط باعث میشود که مدت بیشتری برای شکست ازدواجتان اندوهگین باشید.
درباره احساساتتان حرف بزنید
حتی اگر برایتان سخت است که درباره احساسات خود با دیگران حرف بزنید، باید سعی کنید که راهی را برای درد و دل کردن در این دوران غمبار پیدا کنید. اگر بدانید که اطرافیانتان از احساساتتان آگاهی دارند، احساس نمیکنید که در تحمل این درد و رنج تنها ماندهاید و همدردی و حمایت دیگران کمک میکند تا زودتر بر افسردگی بعد از طلاق غلبه کنید. نوشتن خاطرات نیز راه خوبی برای تخلیه احساسات است.
به خاطر داشته باشید که فراموش کردن و ادامه دادن زندگی هدف نهایی است
بیان کردن احساسات به نوعی باعث میشود که احساس رهایی و آزادی کنید، اما به خاطر داشته باشید که نباید خودتان را در این احساسات منفی غرق کنید یا دائماً در حال تجزیه و تحلیل موقعیت باشید. گیر کردن در باتلاق احساسات آزاردهندهای مانند سرزنش، خشم و نفرت صرفاً انرژی باارزشتان را تحلیل میبرد و از التیام یافتن زخمها و پشت سر گذاشتن گذشته جلوگیری میکند.
به خودتان یادآوری کنید که هنوز آینده روشنی پیش رو دارید
زمانی که با دیگری پیمان زناشویی میبندید، امیدها و رویاهایتان را به هم گره میزنید. پس از جدایی بسیار سخت است که از تمام این رویاها دست بکشید. همان طور که به خاطر از دست دادن آینده مشترکی که برای خودتان پیشبینی کرده بودید، غصه میخورید، به خودتان دلگرمی بدهید که امیدها و رویاهای جدید در نهایت جایگزین آرزوهای قبلی خواهد شد.
تفاوت بین واکنش عادی به جدایی و افسردگی را بشناسید
غم و غصه بعد از طلاق غیرقابل تحمل و فلج کننده است، اما بعد از مدتی این ناراحتی کمرنگ میشود. غم و اندوه روز از پی روز، اندک اندک کمتر میشود و دوباره به زندگی برمیگردید. اما اگر هنوز درگیر ناراحتی بعد از طلاق هستید و فکر میکنید زندگیتان به پایان رسیده، دچار افسردگی شدهاید.
کمک بگیرید
اگر احساس افسردگی میکنید، کمک بگیرید. به پزشک مراجعه کنید و در عین حال با دوستان و خانوادهتان صحبت کنید یا به گروههای حمایتی ملحق شوید.
هر روز ورزش کنید
حتی اگر حالش را ندارید، ورزش کنید. تحقیقات نشان داده است که سه بار در هفته انجام دادن بیست تا چهل دقیقه پیادهروی سریع، علائم افسردگی را کاهش میدهد.
تغذیه سالم داشته باشید
شاید ناراحتی و خستگی شما را به سمت مصرف غذاهای آماده و حتی مشروب سوق دهد. اما سعی کنید که تغذیه سالمی داشته باشید و به جای الکل یا غذاهای ناسالم خودتان را مهمان تنقلات مغذی مانند شکلات تلخ بکنید.
به خودتان برسید
با یک حمام طولانی یا تماشا کردن یک فیلم خوب خودتان را لوس کنید. اگر فرزند دارید، یک یا دو ساعت او را به دست فرد مطمئنی بسپارید تا بتوانید ساعتی هم به خودتان برسید.
به خودگوییهایی که با خود دارید، توجه کنید
اگر شما هم مانند اکثر افراد باشید، احتمالاً در گفتگوهایی که با خود دارید، بیشتر از آن که از خودتان تعریف کنید، خودتان را سرزنش میکنید. یک راه فوقالعاده برای تغییر دادن این خودگوییها این است که شروع به صدا کردن اسم کنید. لازم نیست که اسم همسر سابقتان یا وکیلش را صدا کنید، خودتان را با اسمهایی مثبت و روحیه دهنده طرف خطاب قرار دهید.
کمک دیگران را قبول کنید
بعد از طلاق انرژی کمتری برای تطبیق دادن خود با شرایط جدید خواهید داشت. بنابراین اگر اطرافیان پیشنهاد کردند که غذا برایتان آماده کنند، مراقب فرزندانتان باشند یا کارهای خانه را انجام دهند، دست کمکشان را رد نکنید. شما نیز بعداً میتوانید کمکشان را جبران کنید.
گوشهگیر نباشید
احتمالاً معاشرت کردن با دیگران آخرین چیزی است که میخواهید، اما واقعیت این است که اجتماعی بودن به مقابله با احساسات منفی و مدیریت آنها کمک میکند. با افرادی وقت بگذرانید که گوش شنوایی دارند و در عین حال میخواهند که وضعیت روحی و ذهنیتان را تغییر دهند.
به اندازه کافی بخوابید
افسردگی خطر بیخوابی را افزایش میدهد و بیخوابی به نوبه خود به افسردگی دامن میزند. اگر به سختی خوابتان میبرد، داشتن یک برنامه منظم شبانه به آرامش ذهن و بدنتان کمک میکند، برای مثال میتوانید شبها قبل از خواب، یک فنجان چای بابونه بنوشید، دوش بگیرید یا کتاب خوانید. از وسایل الکترونیک استفاده نکنید، چون این وسایل مانع به خواب رفتنتان میشود.
منبع:رادیو عشق